Güneşin kırmızı sırrı domates

DOMATESE DAİR…

• Anavatanı Güney ve Orta Amerika olan domates, ilk olarak Peru ve Meksika'da yetiştirilmiş. İspanyol kaşifler tarafından da Avrupa'ya getirilmiş.
• Patlıcangiller familyasının üyelerinden domatesin, 2000'den fazla çeşidi bulunuyor.
• Önceleri sarı olan domates, aşılanarak şimdiki kırmızı rengine kavuşmuş. Domatesin kırmızı dışında pembe ve sarı renkli türleri de bulunuyor.
• İtalyanlar, ilk zamanlardaki sarı renginden dolayı domatesi "pomodoro" yani altın elma olarak adlandırmışlar, Fransızlar ise domatese aşk elmaları anlamına gelen "pommes d'amour" adını vermişler.
• Zehirli olduğu düşünülen domates, uzun süre mutfaklarda kendine yer bulamamış. 16. yüzyılda Avrupa'da botanik bahçelerinde süs bitkisi niyetine yetiştirilen domates, ancak 18. yüzyılda çiğ olarak salatalarda kullanılmaya başlamış. Bugün tüm dünyada çok sevilen domates sosu yapımı ise ancak 19. Yüzyılda yaygınlaşmış.
• Domates birçok mutfakta olduğu gibi bizim mutfağımızda da önceleri yeşil haliyle kullanılmış. Domatesin kırmızı haliyle mutfağımızda değerlendirilmesi ise 19. yüzyıla denk geliyor.
• Bizde ilk kullanılan domates türü "Frenk badincanı" olarak anılan "kavata" adındaki bir tür yeşil domatestir.

DOMATES VE SAĞLIK:

• Domates, A, C vitaminleri, folik asit ve potasyum yönünden zengin bir sebzedir.
• C vitamini vücutta antioksidan görevi görür. Bağışıklık sisteminin gelişmesi, grip ve nezle gibi hastalıkların tedavisinde faydalıdır. A vitamini bağışıklık sistemi, göz sağılığı ve cilt dokularının canlılığı için gereklidir. Folik asit kan yapımında, sinir sistemi işlevlerinde ve çeşitli metabolik süreçte destek sağlar. Potasyum kalp sağlığı için önemlidir ve hücreler arasındaki besin taşınmasında gereklidir. Eksikliği kasların zayıflamasına, kramplara ve hissizliğe neden olur.
• Domates aynı zamanda yüksek oranda likopen içerir. Güçlü bir antioksidan olan likopen, yaşlanma sürecini yavaşlatır, kalp-damar hastalıkları ve kansere karşı koruyucu etkiye sahiptir. Kemik ve cilt sağlığı için faydalıdır.
• Domates yüksek oranda lif içerdiğinden, kolesterol, kan şekeri ve trigliserit dengesine yardımcı olur.
• Felç geçirme ve katarakt tehlikelerini azaltır, hazmıkolaylaştırır, kabızlığı önler.
• Yeşil domatesteki "solanin" maddesi baş ağrısı yapabileceğinden, çiğ yenmesi tavsiye edilmez.

100 GRAM DOMATESTE...

BESİNLER VE KALORİ

Kalori 22

Protein 1.1 gram

Karbonhidrat 4.7 gram

Yağ 0.2 gram

MİNERALLER

Fosfor 27 mgr

Kalsiyum 13 mgr

Demir 0.5 mgr

Potasyum 244 mgr

Sodyum 3 mgr

VİTAMİNLER

A vitamini 900 IU

B1 vitamini 0.06 mgr

B2 vitamini 0.04 mgr

B3 vitamini 0.7 mgr

B6 vitamini 0.1 mgr

C vitamini 23 mgr

Folik asitf 6,4 mgr